Cùng nhau nỗ lực để đưa hạt muối vươn xa, để ngành diêm nghiệp đồng hành với đất nước bước vào một kỷ nguyên mới

Tối 6/3, tại Quảng trường Hùng Vương, thành phố Bạc Liêu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Bạc Liêu chính thức khai mạc Festival nghề muối Việt Nam - Bạc Liêu năm 2025 “Hành trình 100 năm nghề muối - Đời người”, với chủ đề “nâng tầm giá trị hạt muối Việt Nam”.

Tham dự Lễ khai mạc có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương, các vị khách quốc tế, Lãnh đạo các tỉnh, thành phố và các Sở, ngành trong cả nước, các nhà khoa học, cơ sở sản xuất, hiệp hội, doanh nghiệp, hợp tác xã, các diêm dân tiêu biểu trên địa bàn tỉnh.

Phát biểu chỉ đạo tại Lễ khai mạc Festival, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đánh giá cao Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường và UBND tỉnh Bạc Liêu đã có sáng kiến tổ chức Festival nghề muối Việt Nam- Bạc Liêu 2025, đồng thời nhấn mạnh, ngành muối được hình thành từ lâu đời đã trở thành một phần không thể tách rời của đời sống và văn hóa của dân tộc.

Hiện nay nghề muối đang là sinh kế, tạo việc làm cho khoảng hơn 12.000 hộ diêm dân vùng duyên hải ven biển của Việt Nam. Sản phẩm muối Việt Nam đã từng bước được xây dựng thương hiệu, chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm như sản phẩm muối Đề Gi của tỉnh Bình Định, muối Kosal của tỉnh Quảng Bình, muối Sa Huỳnh tỉnh Quảng Ngãi, muối Bà Rịa của tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, muối Tuyết Diêm của tỉnh Phú Yên… được xuất khẩu tới các thị trường châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và xây dựng được kênh phân phối khá bền vững. Đặc biệt, khi nói đến muối phải nhắc đến Bạc Liêu, vùng đất được mệnh danh là thủ phủ muối của Việt Nam với hơn 1.400 ha cánh đồng muối, sản lượng hàng năm lên đến hàng chục ngàn tấn. Bạc Liêu không chỉ là nơi sản xuất muối lớn nhất cả nước, mà còn là nơi lưu giữ một nét văn hóa đặc sắc.

Mặc dù vậy, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho rằng, sự phát triển ngành muối Việt Nam thời gian qua còn đối mặt với nhiều thách thức. Dù là quốc gia sản xuất muối tiềm năng, Việt Nam vẫn phải nhập khẩu muối mỗi năm. Tuy có truyền thống lâu đời, nhưng lao động ngành muối ít được đào tạo, tập huấn. Hạ tầng sản xuất, chế biến và tiêu thụ muối xuống cấp và lạc hậu. Sản xuất muối nội địa còn phân tán, chất lượng sản phẩm chưa cao, ứng dụng công nghệ còn hạn chế vì thế sức cạnh tranh của các phẩm muối Việt nam chưa cao, thu nhập của bà con diêm dân chưa ổn định. Liên kết chuỗi giá trị giữa sản xuất- chế biến- tiêu thụ chưa chặt chẽ, thương hiệu muối Việt Nam chưa thực sự vững mạnh trên thị trường trong nước và quốc tế.

Phó Thủ tướng Chính phủ mong muốn Festival nghề muối năm nay sẽ là dịp kết nối các nhà sản xuất, chế biến, tiêu thụ các sản phẩm từ muối với diêm dân để hướng tới xây dựng được các chuỗi liên kết nhằm đa dạng hóa các sản phẩm muối, đồng thời quảng bá sản phẩm muối cùng với các giá trị văn hóa giàu bản sắc qua đó nâng tầm giá trị của hạt muối của Việt Nam nói chung và Bạc Liêu nói riêng.

“Hạt muối tuy nhỏ bé như chứa đựng những sức sống mãnh liệt của đất trời và con người Việt Nam. Festival nghề muối Việt Nam- Bạc Liêu năm 2025 là thời điểm, dấu mốc để Chính phủ, các Bộ, các ngành, các địa phương và bà con diêm dân, chúng ta sẽ cùng nhau nỗ lực để đưa hạt muối vươn xa, để nghề muối không chỉ là di sản mà còn là cơ sở để phát triển kinh tế, văn hóa, để cùng ngành muối, ngành diêm nghiệp chúng ta cùng đồng hành với đất nước bước vào một kỷ nguyên mới", Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nói.

Phát biểu tại lễ khai mạc, ông Phạm Văn Thiều, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu cho biết, muối Bạc Liêu đã gắn liền với cuộc sống của người dân. Muối Bạc Liêu không chỉ là một gia vị thiết yếu trong bữa ăn hàng ngày, mà còn là sản phẩm mang đậm giá trị văn hóa, lịch sử và kinh tế của địa phương.

Nghề làm muối cũng là nét văn hóa, thể hiện bản sắc của người dân Bạc Liêu. Đặc biệt vào năm 2020, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận nghề làm muối ở Bạc Liêu là “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia”.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu, nghề làm muối đã và đang phải đối mặt với nhiều thách thức, như biến đổi khí hậu làm ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng muối, các yếu tố cạnh tranh thị trường làm cho giá muối rất bấp bênh, thường xuyên xuống thấp… dẫn đến thu nhập từ nghề làm muối kém hơn so với những nghề khác, ảnh hưởng đến công tác gìn giữ, bảo tồn nghề làm muối truyền thống của Bạc Liêu.

Do đó, đòi hỏi sự quan tâm, đầu tư của các cấp, các ngành để hỗ trợ cho nghề muối hướng đến đa dạng hóa sản phẩm, không chỉ là muối ăn mà còn là muối làm đẹp, muối chữa bệnh, muối phục vụ sản xuất công nghiệp…

“Festival nghề Muối Việt Nam - Bạc Liêu năm 2025 là dịp tôn vinh những giá trị của hạt muối, đồng thời khẳng định quyết tâm bảo tồn và phát triển nghề làm muối truyền thống, đưa muối Bạc Liêu nói riêng và muối cả nước nói chung được vươn xa hơn nữa”, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu kỳ vọng.

Tại Lễ khai mạc, Ban tổ chức đã vinh danh 20 hộ gia đình tiêu biểu có đóng góp cho sự phát triển nghề muối trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu. Đồng thời, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Quyết định công nhận các sản phẩm và mô hình tiêu biểu từ muối năm 2025 cho 18 doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, diêm dân ở các tỉnh, thành trên cả nước./.